Tarihi Zaptedmek
17 Ekim 2018’de, 90 yaşındayken hayata veda eden, Türkiye'nin görsel belleğine çok önemli fotoğraflar kazandırmış ünlü foto muhabiri Ara Güler'i saygıyla anıyoruz.
"Sanat olmasına gerek yoktur fotoğrafın. Fotoğraf tarih olayıdır. Tarihi zaptediyorsun. Bir makinayla tarihi durduruyorsun." diyen usta sanatçı kendisini bir fotoğraf sanatçısı değil, foto muhabiri olarak görürdü. Ancak birçok fotoğraf sanatçısına ilham verecek fotoğraflar bıraktı geride.
Tam adı Aram Güleryan olan ünlü foto muhabiri, 6 Ağustos 1928'de Beyoğlu’nda doğdu. Kuruçeşme’deki Getronagan Ermeni Lisesi'nde okurken, daha o yıllardaki hayali yönetmen veya oyun yazarı olmaktı. Bu nedenle Muhsin Ertuğrul'un tiyatro kurslarına devam ederken, film stüdyolarında sinemacılığın her dalında çalıştı. 1950’lerin başında, babası ona ilk 35 milimlik film makinesini ve ilk fotoğraf makinesi aldı. Ara Güler, Yeni İstanbul gazetesine 'foto muhabiri' olarak işe başladı. Eğitimine ise İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesinde devam etti.
1958'de Time-Life, Paris-Match ve Der Stern dergilerinin yakın doğu foto muhabirliği görevlerini üstlenen Ara Güler, bundan sonraki tüm çalışmalarında çok sayıda ödül alacaktı. Dünyanın en iyi fotoğrafçıları arasında anıldı. Savaş foto-muhabiri olarak dört savaşa giden sanatçının çektiği bir savaş fotoğrafı Times dergisine kapak oldu. Fotoğrafları dünyanın pek çok ülkesinde farklı sergilerde sergilendi.
Ara Güler, bütün dünyayı gezerek foto röportajlar yaptı ve bunları Magnum ajansı ile dünyaya duyurdu. İsmet İnönü, Winston Churchill, Indira Gandi, John Berger, Bertrand Russel, Bill Brandt, Alfred Hitchcock, Ansel Adams, Imogen Cunningham, Salvador Dali, Picasso gibi birçok ünlü kişi ile röportajlar yapmış ve fotoğraflarını çekmiştir.
Ara Güler, neredeyse bütün dünyayı gezmiş, hem ülke hem de dünya tarihine iz bırakan binlerce fotoğrafa imza atmış bir foto muhabiridir. Afrodisyas Antik Kenti'nin keşfedilmesini sağlaması, Nemrut Dağı'nı dünyaya tanıtması ve Nuh'un Gemisi'ni ilk kez görüntülemesi gibi ölümsüz izler bırakan fotoğrafları, onu Türkiye'nin yetiştirdiği en büyük foto muhabiri olmasını sağlayan karelerden sadece birkaçıdır. Büyük ustanın objektifinden çıkan fotoğraflar, tıpkı bir masalın, hikayenin sizi kendi içine çekivermesi gibi sizi fotoğrafın içine çekiverir. Çünkü onun çektiği her fotoğrafın bir macerası vardır. Fotoğrafı incelerken kendinizin o serüvenin bir kahramanı olarak bulursunuz. Bu yüzden mutlaka, kütüphanenizin en seçkin köşesinde, Ara Güler’in yıllarca emek emek oluşturduğu fotoğrafları bir araya getiren foto kitaplarına yer ayırmalısınız.
