World Space Week
"Dünya Uzay Haftası”nın kutlandığı tarihler aslında uzayla ilgili çok önemli iki olayın tarihine işaret eder; ilki uzayın kapılarını insanoğluna ardına kadar açacak ve tüm uzay yolculuklarının öncüsü olacak olayın yaşandığı 4 Ekim gününe... 1957 yılının 4 Ekim’i, Sovyetler Birliği’nin Sputnik-1 uydusunu uzaya gönderdiği gündü.
Uzayın bilinmezliği karşısında bu ilk girişimin başarılı olması insanlık tarihi için yeni bir sayfa açtı. Bu sayede Amerika ve Sovyetler Birliği arasında yıllardır devam eden soğuk savaş, yerini iki ülke arasında sürecek bir uzay yarışına bırakacaktı.
Sovyetler Birliği, ilk başarısından hemen sonra, Sputnik-2’de bir canlı taşınmasına karar vermişti. Bu sayede bir sokak köpeği olan Laika, insanoğlunun varoluşundan beri merak ettiği uzaya ulaşabilen ilk canlı oldu. Ancak araçta geri dönüş mekanizması bulunmadığından dolayı Laika’nın öleceği kesin olarak bilindiğinden, bu olay özellikle batı medyasında sert tepkilere sebep oldu. Tam bu sıralar Amerika da, ilk uydusu olan Explorer’ı uzaya yolladı.
Uzaya giden köpekten sonra sıra elbette insana geldi. SSCB, 12 Nisan 1961’de ilk kez insanlı bir aracı uzaya gönderince insanoğlu ilk defa uzayla yüz yüze gelmiş oldu. ‘Dünya’nın yörüngesine oturan ilk insan’ unvanını alacak olan Yuri Gagarin, yörüngede 108 dakika tur attıktan sonra sağ salim dünyaya geri dönebildi.
Sovyetler Birliği, uzayı tanıma ve evreni anlamlandırma yarışına önde başlamış olsa da, Amerika başlattığı Gemini ve Apollo projeleriyle büyük bir atak yaptı. 16 Temmuz 1969 yılında, Neil Armstrong’u Apollo-11 ile Ay’a gönderdi. Armstrong’un "Ay’a ayak basan ilk insan” olarak tarihe geçmesiyle birlikte SSCB ve Amerika arasında süre gelen uzay yarışının asıl galibi de belli olmuş oldu aslında.
İnsanoğlunun göğün sınırlarını aşmasıyla, iki ülke arasında süregelen bu gizli yarışın kurallarını koymanın zamanı da gelmişti. 1967’de, devletlerin uzay çalışmalarında uluslararası alınan ortak kararlara göre hareket etmesi için bir anlaşma imzalandı. İşte Dünya Uzay Haftası’nın ikinci tarihini belirleyen gün, bu anlaşmanın tarihi olan 10 Ekim olmuştur.
Her yıl dünyanın birçok ülkesinde ortak bir tema belirlenerek yapılan kutlamalar için 2020 yılın belirlenen teması; "Satellites Improve Life” yani "Uydular Hayatı Geliştirir” dir. Bu haftayı kutlamak için, sonsuzluğu ve bilinmezliği insanoğlunu daima cezbeden ve sürekli keşfedilmeye devam eden uzay hakkındaki kitapların sayfalarında, yıldızlar arasında gezineceğiniz eşsiz bir uzay yolculuğuna sizleri de davet ediyoruz...
